O concello de Cangas está situado na costa pontevedresa, na península do Morrazo, limitando cos concellos de Bueu e Moaña ec o Océano Atlántico.

No antigo réxime o territorio que hoxe forma o concello de Cangas dependía dunha xurisdición do mesmo nome, con señorío do Arcebispado de Santiago e, no caso de Aldán, tamén da Marquesa de Vilar.

No proceso de formación dos primeiros concellos constitucionais, nos primeiros anos do século XIX chegaron a constituírse os de Hío, Coiro e Cangas.

Co gallo da división municipal emanada do R.D. de 23 de xullo de 1835, dentro do Partido Xudicial de Pontevedra, logo de varias propostas e modificación relativas ó número de parroquias que o debía formar, créase o actual concello de Cangas no ano 1836, formado por tres parroquias: “Vila de Cangas, Coiro e Darvo”, cun total de 1.138 veciños e 4.550 almas.

Xa dende o primeiro momento houbo intentos por parte das parroquias de Hio e Aldán de segregarse do concello de Bueu, no que foran incluídas e integrarse no de Cangas. Houbo sucesivas peticións, especialmente en 1837 e 1844, pero non será ata 1873, na sesión de 28 de febreiro cando se acordo dita modificación.

Por outra parte houbo intentos que non frutificaron de parte dos veciños de Coiro para segregarse e formar un concello propio.

De todo elo xurdiu o actual concello de Cangas, formado por cinco parroquias, dispersas nos cáseque 40 quilómetros cadrados con 54 entidades de poboación.

A documentación do arquivo municipal de Cangas foi debidamente organizada, coa súa total clasificación e descrición no ano 1987 por parte do persoal do Servizo Técnico de Patrimonio Documental e Bibliográfico, dacordo co procedemento e cadro de clasificación usado daquela nos arquivos municipais da provincia.

Resultaran máis de 1.781 unidades de instalación, instaladas en caixas de arquivo, e máis de 1.980 libros, que naquel proceso levaban una instalación e descrición diferenciada.

Custodiábase daquela un importante volumen documental con notorias testemuñas do século dezanove: documentación de quintas dende 1790; dos orzamentos dende 1859; das obras municipais dende 1836; da contribución rústica dende 1841 e dos consumos dende 1818. En todo caso a maior parte do fondo, como é habitual pertence ó século XX e refírese a xestión contable e ó control da actividade urbanística dos particulares.

Sucesivas disposicións físicas, traslados, carencia de espazos e outros avatares impediron ata o ano 2008, pese a reiterados intentos anteriores, iniciar o proceso de reorganización de acordo coa normalización iniciada no ano 1996 nos arquivos da provincia, adaptándose á proposta consensuada a nivel nacional.

Nesta primeira actuación conseguíuse a incorporación de 2.119 unidades de instalación, correspondentes á práctica totalidade das licenzas de obras, estando prevista a continuidade do proceso de reorganización, incorporación documental e informatización dos instrumentos de descrición para facilitar o seu manexo e consulta, elaborándose a tal fin una base de datos do inventario detallado dos expedientes e documentos con 24.681.

Estes traballos, nas diferentes etaps, foron levados a cabo polo seguinte persoal:
José Luis Castro Carpintero
Lourdes Pérez-Santamarina Feijóo
Elena Aguete Landín
María Teresa Cimadevila Estévez
Mª Jesús Nuñez Portela
Leonor Rey Rey
Lucía Campos Alonso
Laura Pereira Ramilo
Iria Chaves Moledo
Isabel Couso Bravo
Jose Manuel Alonso Riobó
Antón Vázquez Escudero
Oscar Pena Espiño
Miguel Ángel Rocafort Ferradás
José Ángel Reyes González

Guía e cadro de clasificación en papel, publicados e informatizados.

*"Os fondos documentais dos arquivos municipais: o caso da provincia de Pontevedra"/ Miguel A. Pereira Figueroa, José Luis Castro Carpintero, Lourdes Pérez-Santamarina Feijóo. Revista PONTEVEDRA: Estudios Provinciais. Nº 8-9, pgs 317-356

*Historia de Cangas/ VV.AA. Pontevedra.- Diputación Provincial, 2007. 645 p.; il.; 24 x 17 cm. ISBN: 978-84-8457-286-2. Colección “Ensaio e investigación”.

* Páxina web da Deputación de Pontevedra “depontevedra.es”